Bebeklik dönemi çok özel bir dönemdir. Doğumdan sonra bebeğin gelişimi için olumlu bir ortam yaratmanın en önemli anahtarlarından birisi emzirmektir. En doğal ve taze besin anne sütüdür. Her zaman sterildir ve ısı derecesi idealdir. Sindirimine yardımcı aktif enzimleri içerdiği için bebeğinizin sindirimi kolaylaşır. Hormonlar ve büyüme faktörleri ile bebeğin gelişimi hızlanır. Bebeği alerjiye karşı korur. Solunum yolu ve bağırsak enfeksiyonları daha az görülür. İshal, kabızlık ve sindirim problemleri daha az görülür. Bu nedenle bebeklerin ilk altı ay anne sütü alması çok önemlidir.
Anne sütü bebekle anne arasında özel bir sevgi bağının kurulmasını sağlıyor. Bebeğin anne sütü haricinde ek besinlere geçeceği zaman ise sağlıklı beslenme alışkanlığını kazanması ve hastalıklardan koruması için bazı önemli noktalara dikkat edilmesi gerekiyor. En erken 17. Haftada yani 4 aylıkken sindirim sistemi ek gıdayı kabul eder hale gelir ancak doktorunuz bir gereklilik duymadıkça 6 ayı bekleyebilirsiniz. Bebeğiniz de hazırsa doktorunuz da onay veriyorsa alerji etkisine karşı önlem alarak ve üç gün kuralına uyarak ek gıda sürecine başlayabilirsiniz.
Bebeğiniz Ek Gıdaya Hazır Mı?
Ek gıdalara başlamak, bebeğinizi değişik tatlara alıştırmak, dil ve damak gelişimi desteklemek ve artık eksilmeye başlayan besin maddelerini yerine koymak için gerekli. Örneğin bebeğin anneden aldığı demir bu dönemde yavaş yavaş tükenmeye başlıyor. Artık süt içmekten zevk almıyor, meme veya biberonu diliyle itiyor, beslenmeleri kısa kesiyorsa artık
daha koyu kıvamda bir şey yemek istiyor olabilir. Gece kesintisiz uyurken, arada kalkıp beslenme isterse, süt yeterli gelmiyor olabilir.
İlk kez gerçek bir yemek tattığı an gerçekten çok unutulmaz bir an! Bazı bebekler yeni besini hemen kabul eder, hatta ağızları açık ikinci ve üçüncü kaşığı beklerler. Diğerleri biraz daha temkinli davranabilir. Öncelikle siz rahat olun. Bu dönemin gıdaya alıştırma dönemi olduğunu unutmayın. Esas besin hala anne sütü veya formül maması olmaya bir süre daha devam edecek. Bebekler bir şeyi ilk kez denediklerinde yüzlerini buruşturabilirler. Buna kanmayın. Sevmedikleri için değil, yeni ve değişik geldiği için yaparlar bunu. İki-üç kez denedikten sonra emin olabilirsiniz.
Nelerden Kaçınmalı?
Bazı yiyecekler 1 yaşında önce bebeğe uygun değildir.
• Çiğ et
• Kabuklu deniz ürünleri
• Yoğun baharat
• Füme gıdalar (tütsülenmiş peynir, et, balık)
• Yumuşak küflü peynirler
• Fındık, fıstık, ceviz, vb. kuruyemişler
• Bal ( ender durumlarda bala karışmış olan bir bakteri bebekte ciddi hastalığa neden olabilir.
• Portakal, mandalina gibi narenciye, çilek, böğürtlen, dut ailesinden meyveler, kivi, bazen duyarlı olanlarda belirtilere neden olabilir ancak bu meyveler C vitamininden çok zengin oldukları için az dozlarda denenerek verilebilir. Alerjiler
• Alerji konusu gündemi çok meşgul eden bir konu olsa da bebeklerde gerçek alerji oranı %6 civarındadır. Besin duyarlılıkları (inek sütüne olduğu gibi) çoğunlukla 2-3 yaş civarında kendiliğinden geçebilir.
• Yeni öneriler yumurta gibi duyarlılığı sık görülen besinlere azar azar başlayarak vücudu hazırlamayı ve toleransı arttırmayı hedefliyor. Emin olmadığınız bir besin verdiğinizde, en iyisi 2-3 gün bekleyerek belirtileri görmek ve ona göre devam etmek.
• Besin alerjileri aile hikayesinde alerji olan bebeklerde daha sık görülüyor. Egzama gibi deri sorunları olan bebeklerde de bu tür duyarlılıklar daha sık. Özellikle 3 aydan önce egzaması beliren bebeklerde, yeni gıdalara başlarken daha dikkatli olmak gerekiyor.
Uygun Gıdalar Neler?
Mevsimine uygun, organik tarımla yetiştirilmiş besinler en uygunu. Sebze ve meyvelerinizi seçerken mevsime uygun olmalarına dikkat edin. Kabak, brokoli, bezelye, ıspanak, mısır gibi besinler çok değerli besin unsurları içerirler. Daha tatlı kök sebzelerle karıştırıp (tatlı patates, havuç veya elma gibi tatlı bir meyve!) daha kolay kabul edilmelerini sağlayabilirsiniz. Tahıllar, sütle karıştırılarak, ya da ekmek olarak verilebilir. Pirinçle başlayıp, yulaf, irmik, mısır kullanın.
Protein için tavuk, beyaz yağlı balıklar, yumurta, kırmızı et verin. Kırmızı et içindeki demir en kolay emilen demirdir. Soğan, havuç, patatesi kıymalı veya etli pişirebilirsiniz. İçine kuru kaysı gibi ekler yaparak tat katabilirsiniz. Her şeyi birden pişirip püreleştirerek verebilirsiniz. Balı bebeğin beyin ve göz gelişimi için son derece önemlidir. Et dışı demir için mercimek ve benzeri hububat, C vitamini içeren gıdalarla verildiğinde demir emilimi artar.